Vandaag, 26 augustus, staat een van onze collega’s voor de rechter in verband met een door haar uitgevoerde euthanasie bij een vrouw met een gevorderde dementie. Als artsen weten we dat vervolging kan, maar we kunnen ons niet voorstellen hoe het zal zijn als het daadwerkelijk gebeurt. We wensen onze collega alle sterkte, wijsheid en goeds.
Ieder van ons kent namelijk de dilemma’s in de zorg voor mensen met een dementie en de situaties met patiënten en hun familie waarbij het lijden zo zichtbaar pijnlijk is en de schijnbare uitzichtloosheid ondraaglijk, dat je als arts het gevoel hebt met lege handen te staan. We kennen ook de onverwachte wendingen, de plots zeer welkome natuurlijke dood of een onverwacht verzachten van de situatie. En wat doe je als die ene vraag komt? Van familie, via een stuk papier of door de nevelen van de dementie heen? Welk antwoord kan je geven als niets de oplossing brengt en de toekomst onzeker is?
Deze zaak vandaag gaat niet alleen over deze individuele dokter, maar over ons als maatschappij en zou misschien ook eigenlijk niet op deze ene dokter moeten rusten. Als maatschappij hebben we een belangrijke vraag te beantwoorden; hoe gaan wij om met lijden? En hoe beschermen we ook onze kwetsbare medemens en elkaar? We mogen namelijk niet vergeten dat we ook de taak hebben (kwetsbaar) leven te beschermen.
Besluiten over leven en dood, over menswaardigheid of mensonwaardigheid, over lijden, autonomie en ‘weldoen’, gaan verder dan de dokter, gaan voorbij rechtspraak en voorbij deze casus. Wij wensen alle betrokken veel wijsheid.
Verkenning euthanasie bij dementie
Verenso werkt al langer aan het dossier euthanasie bij dementie. Euthanasie bij gevorderde dementie is een zeer zeldzame uitzondering. Dit omdat meestal niet aan de zorgvuldigheidseisen kan worden voldaan, aangezien er geen sprake is van een door de persoon zelf gegeven actueel verzoek dat de basis vormt van de euthanasiewet.
In onze verkenning beschrijven wij welke stappen we hebben genomen en hoe we naar de toekomst stappen nemen om artsen te ondersteunen bij het verlenen van optimale zorg en behandeling van mensen in de laatste fase van dementie.
Lees ook:
- Eerste strafzaak euthanasie bij wilsonbekwame patiënte met dementie - KNMG
- NOS Nieuwsuur - uitzending 24 augustus -
- Nienke Nieuwenhuizen in NOS Journaal - (v.a. 2 min 50) 25 augustus
- Geen wilsverklaring, maar een wensdocument - Voorzitterscolumn Medisch Contact
