Gemeenschappelijke oproep aan nieuw kabinet: ontwikkel integrale visie op vergrijzing

11 december 2025

VNO-NCW deed vandaag samen met Verenso en diverse andere partijen uit de zorg en het bedrijfsleven een oproep aan het nieuwe kabinet om met een integrale en toekomstbestendige visie op de vergrijzing te komen. 

Het initiatief voor het visiestuk kwam van VNO-NCW en is daarnaast afkomstig van een brede maatschappelijke coalitie van andere onder zorgorganisaties – waaronder Verenso - en het bedrijfsleven. Het nieuwe kabinet wordt opgeroepen met een integrale en toekomstbestendige visie op de vergrijzing komen. Dat is noodzakelijk omdat we aan de vooravond staan van een ingrijpende demografische verschuiving, waarbij het aandeel ouderen sterk groeit en de beroepsbevolking relatief krimpt. Dat legt een toenemende druk op zorg, wonen, arbeidsmarkt, sociale samenhang en publieke middelen. De huidige aanpak is versnipperd en te sterk afhankelijk van de zorgsector. Dat moet en kan anders, staat in de brief en een visiestuk dat vandaag naar de informateur is gestuurd namens deze samenwerkingscoalitie.

In het visiestuk ‘Houdbare zorg in een vergrijzende samenleving’ betogen de samenwerkende organisaties dat het roer op tal van terreinen om moet. Zo zijn veel ouderen vitaler dan eerdere generaties en willen zij zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Met ondersteuning vanuit sociale netwerken, sterke lokale voorzieningen en toekomstbestendige woonvormen kan een groot deel van de zorgvragen van ouderen buiten de zorgsector zelf worden opgevangen. Hiermee houden we de zorg beschikbaar voor degenen die deze het meest nodig hebben, aldus de gezamenlijke organisaties.

Vergrijzing is een gezamenlijke verantwoordelijkheid, waarop overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, zorgpartijen en lokale netwerken moeten samenwerken. Publiek-private samenwerking is essentieel om duurzame oplossingen te realiseren en te voorkomen dat de (ouderen)zorg de druk echt niet meer aan kan.

In het visiestuk staan voorstellen op diverse terreinen. Zo moet vergrijzing een vaste plek krijgen in de beleidsvorming. Jaarlijks moet worden beoordeeld wat de impact van de demografische ontwikkelingen betekent voor onder andere zorg, wonen, arbeidsmarkt en overheidsfinanciën zodat ook tijdig maatregelen kunnen worden genomen.

Lichte zorgvragen kunnen veel meer dan nu het geval is worden opgevangen in het sociale domein. Dat vraagt om een robuuste en toekomstbestendige Wet maatschappelijke ondersteuning en sterke lokale voorzieningen, zodat mensen tijdig ondersteuning kunnen krijgen en niet de zorg instromen. Ten aanzien van huisvesting zijn publiek-private investeringen nodig voor de bouw van de ouderenwoningen van de toekomst, in plaats van alleen de focus op ‘ouderwetse’ verzorgingshuizen.

Met een integrale aanpak, sterke lokale voorzieningen, toekomstbestendige woonvormen en preventieve maatregelen kan Nederland de druk op de zorg verlagen, ouderen langer zelfstandig laten wonen en een leefbare samenleving behouden, aldus de samenwerkende organisaties. Naast Verenso gaat het om Nederland zorgt voor elkaar, Arts en Leefstijl, de LHV, ActiZ, ANBO PCOB, Zorgverzekeraars Nederland, Aedes, Sociaal Werk Nederland, FME, Nederlandse Vereniging van Banken, CNV, V&VN, Branchevereniging kleinschalige zorg, Diagned, VNO NCW en MKB Nederland.