Oproep aan kabinet: Veilige medische zorg in conflictgebieden bittere noodzaak – kabinet, grijp nu in!

De KNMG, Verenso en de andere federatiepartners hebben vandaag een dringende oproep gedaan aan het kabinet: onderneem vóór het zomerreces van 4 juli actie. Spreek uit dat veilige werkomstandigheden voor artsen en zorgprofessionals, evenals medische neutraliteit in conflictgebieden, gewaarborgd moeten worden volgens de Geneefse Conventies. Breng dit ook actief op de internationale agenda.

Medische neutraliteit en veilige zorg mogen niet tussen wal en schip raken, ook niet nu het kabinet demissionair is. Medische neutraliteit is geen vrijblijvend principe. Het stelt zorgprofessionals in staat ook in de moeilijkste omstandigheden hun werk te doen. Door passiviteit dreigt Nederland zijn internationale verantwoordelijkheid te verzaken.

De KNMG en haar federatiepartners – De Geneeskundestudent, FMS, KAMG, LAD, LHV, NVAB, NVVG en Verenso –ontvangen steeds meer signalen van artsen en zorgprofessionals die zich grote zorgen maken over de omstandigheden waarin hun collega’s wereldwijd moeten werken. In conflictgebieden zoals Gaza, Oekraïne, Soedan en Syrië is medische hulp nauwelijks nog mogelijk. Door het aanhoudende geweld kunnen artsen geen veilige zorg bieden, terwijl de behoefte aan medische hulp ongekend groot is.

Motie medische neutraliteit ALV Verenso

Verenso geeft met deze oproep aan het kabinet invulling aan de motie van Verenso-lid Else Huijsman die tijdens de algemene ledenvergadering (ALV) van Verenso op 5 juni jl. in stemming werd gebracht en aangenomen: 'Verenso maakt zich sterk voor internationale inzet om medische voorzieningen en zorgverleners in conflictgebieden te beschermen. Daartoe dringt Verenso bij de KNMG aan hierin haar internationale invloed in te zetten t.b.v. medische neutraliteit en veiligheid van zorgverlening in oorlogssituaties.'

Oproep aan het demissionair kabinet: geef medische neutraliteit prioriteit

Op 8 januari 2025 stuurde de KNMG al een dringende brief aan minister-president Schoof. Hierin werd opgeroepen om medische neutraliteit actief uit te dragen en te verdedigen. Tot op heden is daarop geen betekenisvolle actie gevolgd. Met het zomerreces van de Tweede Kamer in zicht en een demissionair kabinet aan het roer, dreigt het onderwerp opnieuw naar de achtergrond te verdwijnen. Dat mag niet gebeuren.

Wat wij van het kabinet verwachten

Wij vragen het kabinet om nu direct:

• Actief op te komen voor handhaving van het internationaal humanitair recht,

• Zich in te zetten voor veilige werkomstandigheden voor zorgprofessionals in conflictgebieden,

• Vrije en ongehinderde toegang tot medische zorg en hulpgoederen te bevorderen,

• Bij te dragen aan herstel en wederopbouw van zorginfrastructuur, en

• het belang van medische neutraliteit nationaal en internationaal uit te dragen.

 Afwachten is geen optie

Artsen en zorgprofessionals wereldwijd staan in de frontlinie van humanitaire crises. Zij riskeren hun leven om dat van anderen te redden. Nederland heeft de kans – én de plicht – om zich nadrukkelijk uit te spreken voor hun bescherming. Daarom is het nú tijd voor actie: Het kabinet laat  voor 4 juli zien dat medische neutraliteit meer is dan een principe: het is een internationale verplichting die actieve verdediging vereist.

Artsen kunnen hun werk niet doen

In conflictgebieden werken artsen en andere zorgprofessionals onder extreme omstandigheden. Het voortdurende geweld maakt het vaak onmogelijk om patiënten te bereiken, medische hulp te organiseren of levensreddende zorg te bieden. Artsen en andere hulpverleners doen wat ze kunnen – vaak met gevaar voor eigen leven – maar worden in hun werk ernstig belemmerd. Gezondheidszorg wordt zo letterlijk buitenspel gezet. Dat is onaanvaardbaar – niet alleen moreel, maar ook juridisch. Medische neutraliteit is verankerd in het internationaal humanitair recht en verdient actieve bescherming.