Vanaf januari 2020 wordt de bekostiging van de specialist ouderengeneeskunde voor specifieke doelgroepen (GZSP) overgeheveld naar de Zorgverzekeringswet (Zvw). Hierdoor kunnen ook patiënten die thuis wonen een specialist ouderengeneeskunde raadplegen. Een nieuwe stap die zou moeten bijdragen aan de juiste zorg op de juiste plek. Maar volgens Verenso-voorzitter en specialist ouderengeneeskunde Nienke Nieuwenhuizen werpen de zorgverzekeraars onnodige barrières op. “De zorgverzekeraars stellen bepaalde eisen waardoor er onnodige complicaties optreden. Daarom roepen wij alle partijen op om ervoor te zorgen dat verzekeraars voldoende zorg van specialisten ouderengeneeskunde voor 2020 inkopen. Neem daarvoor alle opgeworpen barrières weg. Dan kunnen wij ook in de eerstelijn ons werk doen en krijgen kwetsbare patiënten die thuis of in een kleinschalige woonvorm wonen, de zorg en behandeling die zij nodig hebben.”
Nienke Nieuwenhuizen: “Specialisten ouderengeneeskunde die bijvoorbeeld in kleine samen-werkingsverbanden werken zodat zij thuiswonende patiënten kunnen behandelen, krijgen te maken met organisatievereisten van zorgverzekeraars waaraan zij moeilijk kunnen voldoen. Nieuwe toetreders op de markt krijgen bovendien helemaal geen ruimte, waardoor er geen specialisten ouderengeneeskunde een praktijk voor thuiswonende ouderen kunnen beginnen. Bovendien stellen de verzekeraars omzetplafonds die niet aansluiten op de groeiende zorgvraag. Kortom, het inkoopbeleid van de zorgverzekeraars geeft ons niet het vertrouwen dat mensen die thuis of in kleinschalige woonvormen wonen en de zorg van een specialist ouderengeneeskunde nodig hebben, in 2020 een beroep kunnen doen op deze vorm van zorg. En de tijd dringt, want begin november moeten de contracten voor 2020 zijn gesloten.”
Organisatievereisten
De inkoopcriteria van zorgverzekeraars voor specialisten ouderengeneeskunde zijn veelal geënt op grote zorgorganisaties. Terwijl er ook tal van specialisten ouderengeneeskunde, net als huisartsen, samenwerken in kleine samenwerkingsverbanden zoals een maatschap. Uit de inkoopvoorwaarden van verzekeraars blijkt, dat het voor een maatschap van specialisten ouderengeneeskunde straks niet toegestaan is om hun werk voor patienten thuis te verrichten. Door verzekeraars wordt straks namelijk veelal de WTZi als eis gesteld en daaraan kunnen zij niet voldoen. Ook stelt een aantal verzekeraars de eis van het zijn van een rechtspersoon. “Eisen die voor bijvoorbeeld een huisarts helemaal niet gelden”, aldus Nienke Nieuwenhuizen. “Het is dan ook opmerkelijk dat deze eisen wel aan specialisten ouderengeneeskunde worden gesteld”.
Nieuwe toetreders niet toegestaan
Het programma ‘Langer Thuis’ richt zich op de grote en groeiende groep ouderen die zelfstandig thuis wonen. Het uitgangspunt is de wens van ouderen om zo lang mogelijk op een goede manier zelfstandig te kunnen blijven wonen, met ondersteuning, zorg en in een woning die aansluit bij hun persoonlijke behoeften. Dit programma is onderdeel van het ‘Pact voor de Ouderenzorg’, van minister Hugo de Jonge. Eén van de doelstellingen in plan van aanpak is het faciliteren en ondersteunen van de specialist ouderengeneeskunde op het juiste moment, op de juiste plek. Nieuwenhuizen: “Dat betekent ook ruimte geven aan nieuwe toetreders van specialisten ouderengeneeskunde in de eerstelijn. Nu is het bij de meeste zorgverzekeraars expliciet niet toegestaan om als nieuwe toetreder in 2020 te starten. Hoe verhoudt zich dit tot elkaar?”
Omzetplafonds op oude cijfers gebaseerd
Verzekeraars hanteren bij het sluiten van contracten met specialisten ouderengeneeskunde zogenaamde omzetplafonds. Deze plafonds worden bij de meeste verzekeraars gebaseerd op 2018. Sinds 2018 is er echter bijzonder veel veranderd in zowel de prijs van de behandeling als in de hoeveelheid zorg. Hiervoor is in de voorliggende begroting van VWS ook voldoende macro budget gereserveerd. “In de inkoopvoorwaarden van de verzekeraars zien wij dat echter nog niet terug”, aldus Nienke Nieuwenhuizen.
Over Verenso
Verenso is de landelijke vereniging van specialisten ouderengeneeskunde. Een specialist ouderengeneeskunde behandelt en begeleidt patiënten met een complexe zorgproblematiek. Meestal zijn dat kwetsbare ouderen met complexe chronische aandoeningen, maar soms ook jongere patiënten. De specialist ouderengeneeskunde kijkt niet alleen naar het ziektebeeld, maar óók naar de gevolgen van de gezondheidsproblemen voor het dagelijks leven van de persoon en zijn omgeving. Samen met de patiënt, en indien mogelijk de familie, bekijkt de arts wat de best-passende medische zorg is, ongeacht waar de patiënt verblijft. Die medische zorg kan plaatsvinden in een verpleeghuis, revalidatiecentrum, ziekenhuis, hospice, GGZ, en steeds meer ook thuis.
Zie ook rubriek Thema's en projecten: Zorgfinancieringen --> Zorgverzekeringswet
