Parkinson in de palliatieve fase
2023 - In 2022 werd een update van de richtlijn Parkinson (NVN/VRA, 2022) gepubliceerd waarin ten aanzien van de palliatieve fase aandacht is besteed aan onderwerpen als signaleren van klachten, rouw en spiritualiteit. De richtlijn die nu gepubliceerd is, is een aanvulling in modules op de bestaande richtlijn Parkinson. In deze richtlijnmodules worden handvatten geboden voor zorgverleners over hoe palliatieve zorg voor mensen met de ziekte van Parkinson kan worden vormgegeven.
De herziene richtlijn kent aanbevelingen over de onderwerpen proactieve zorgplanning, signaleren van zorgbehoeften en wensen in de palliatieve fase, medicamenteuze behandeling, zingeving en spiritualiteit, rouw en organisatie van zorg bij Parkinson. De belangrijkste aanbevelingen uit deze richtlijn zijn:
- Overweeg de RADPAC-PD (Radboud indicators for PAlliative Care needs-Parkinson's Disease) te gebruiken om te signaleren wanneer proactieve zorgplanning wordt opgestart of wanneer de palliatieve fase begint.
- Voer proactieve zorgplanning-gesprekken met patiënten met de ziekte van Parkinson als er sprake is van:
- een verzoek om gesprekken over levenseinde(zorg) of proactieve zorgplanning vanuit de patiënt of naaste;
- de patiënt verliest hoop en/of heeft angst voor de toekomst;
- de patiënt valt frequent;
- de patiënt heeft slikproblemen of een eerste aspiratiepneumonie;
- de patiënt heeft cognitieve problemen en/of neuropsychiatrische problematiek;
- een (eerste) ongepland ziekenhuisopname.
- Stem binnen het behandelteam af wie verantwoordelijk is voor het voeren van het gesprek over proactieve zorgplanning.
- Stel samen met de patiënt en naasten vast welke zorgverlener in deze fase de zorgcoördinator is. Deze heeft de volgende taken:
- aanspreekpunt van de patiënt, diens naasten en alle zorgverleners;
- organiseren van zo nodig multidisciplinaire overleggen (MDO) met de relevante zorgverleners;
- houden van proactief contact met de patiënt.
Eigenaar: IKNL
Participanten namens Verenso: specialisten ouderengeneeskunde Danny Hommel en Paul Smit
