Onderzoeksflits: Diversiteit in de ouderenzorg

Caroline Damhuis-Veen

Vrouwen hebben, in vergelijking met mannen, opgeteld een groter aantal fracturen van bekken, bovenste en onderste extremiteit na een val met rollator. Dat concluderen Zwitserse onderzoekers in hun retrospectieve single-center studie, uitgevoerd in een universitair level-1 trauma centrum (Int J Environ Res Public Health, 2025).¹ De onderzoekers includeerden van mei 2012 tot december 2019, 152 patiënten ouder dan 65 jaar die zich op de spoedeisende hulp (SEH) presenteerden nadat zij met hun rollator ten val waren gekomen, dat wil zeggen tijdens het lopen met een rollator, tijdens stilstaan of tijdens zitten op een rollator. Dit kwam overeen met een gemiddelde van twee ziekenhuispresentaties per maand na een val met rollator. Als belangrijkste uitkomst werd gekeken naar genderspecifieke verschillen in type verwondingen.

Van de 152 geïncludeerde patiënten was 32.9% (50/152) man en 67.1% (102/152) vrouw. De mediane leeftijd van mannelijke patiënten (80.5 jaar, IQR 75.25-84.75 jaar) was lager dan de mediane leeftijd van vrouwelijke patiënten (83 jaar, IQR 79-88 jaar; p = 0.043). Osteoporose kwam vaker voor in de groep vrouwelijke patiënten (38/102, 37.3% versus 5/50, 10%; p<0.001), en 29.4% van de vrouwen versus 8% (p = 0.003) van de mannen gebruikten dan ook calcium en/of vitamine D.

Er was geen genderspecifiek verschil tussen de locaties waar de val plaats vond (thuis, in een verpleeghuis of revalidatie-afdeling, op straat). Ook was er geen genderspecifiek verschil tussen aantallen en vormen van traumatisch hersenletsel. Fracturen van het bekken, bovenste en onderste extremiteit kwamen wel vaker voor bij vrouwen (cumulatief 61/102, 59.8% versus 19/50, 38%; p = 0.011). Vrouwen werden ook vaker geopereerd (33/102, 33% versus 8/50, 16.3%; p<0.001) na presentatie op de SEH. Het risico op overlijden in het ziekenhuis na een val was vier keer hoger in de groep mannelijke patiënten (6/50, 12% versus 3/102, 2.9%; p=0.026). Er was echter geen genderspecifiek verschil in mortaliteit na 30 dagen. Volgens de onderzoekers laten de onderzoeksresultaten zien dat de mortaliteit van deze patiënten beïnvloed wordt door zowel acute events (zoals vallen en chirurgische complicaties) als cumulatieve last van chronische gezondheidsproblemen.

Als limitaties geven de onderzoekers aan dat er sprake kan zijn van documentatie bias door ontbrekende data in verband met de retrospectieve opzet van de studie. Daarnaast betreft het gegevens van een tertiair centrum, waardoor mogelijk alleen ernstig aangedane patiënten geïncludeerd zijn in de studie. Patiënten die alleen in de eerste lijn zijn behandeld zijn niet meegenomen in dit onderzoek. De onderzoekers sluiten af met de aanbeveling preventieve maatregelen en uitgebreide strategieën te implementeren, toegespitst op de unieke behoeften van man en vrouw.

Auteur

• C.S.B. (Caroline) Damhuis-Veen, specialist ouderengeneeskunde